سعید نفیسی و صدرالدین عینی

Authors

خدای نظر عصازاده

استاد دانشگاه ملی تاجیکستان

abstract

استادان صدرالدین عینی و سعید نفیسی از معدود چهره های ادبی دو کشور ایران و تاجیکستان هستند که در تمام انواع نثر اعم از ادبی، تاریخی، اجتماعی، علمی و... اثرهایی آفریده اند. در این مقاله نگارنده پس از بیان شرح حال مختصری از هردو استاد، به معرفی و بررسی آثار آن ها پرداخته و نقاط شباهت و تفارق آن ها را ذکر کرده است. هم صدرالدین عینی و هم سعید نفیسی به ایجاد آثار ادبی، ترجمه، تحلیل متون فارسی، تحقیق ادبیات، لغت و لغت نویسی، کتاب شناسی و... مشغول بودند؛ ازهمین رو، این دو استاد با هم قرابت ناگسستنی دارند. احتمالاً نخستین آشنایی سعید نفیسی با عینی به واسطه انتشار قصۀ «آدینه» در سال ۱۹۲۴م در روزنامۀ آواز تاجیک و مجلۀ رهبر دانش صورت گرفته باشد. اما آشنایی اصلی سعید نفیسی با صدرالدین عینی مربوط به سال ۱۹۲۶م است که تذکرۀ نمونۀ ادبیات تاجیک تألیف عینی به چاپ رسید. نسخه هایی از این تذکره به تهران هم رسید و سعید نفیسی خیلی زود به دفاع از آن برخاست. عینی و نفیسی هردو بیش از پنجاه سال از عمر گرانبهای خود را در راه ادب و فرهنگ فارسی صرف کرده اند. مطالعۀ آثار علمی و ادبی این دو شخصیت همگون ثابت می کند که آن ها به این دنیا برای آمیزش نثر علمی به ادبی آمده اند و نثر علمی هردو از دایرۀ عربی زدگی جملات و معانی غریب عاری است. نگارندۀ مقاله در پایان به این بحث و بررسی به این نتیجه رسیده است که پیوند روحانی نثر ایران و تاجیکستان، سعید نفیسی و صدرالدین عینی هنوز هم پایدار است و می سزد که این موضوع در قالب تیپولوژی (ریخت شناسی) ادبی تحقیق شود و به این واسطه صفحه ای تازه از اشتراک ادبیات فارسی تاجیکی کشف شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به زندگی و آثار صدرالدین عینی

صدر الدین عینی (1256ـ1333ش/1878ـ1954م) پیشگام ادبیات نوین فارسی ـ تاجیکی قرن بیستم ورارود به شمار می‌آید. او منتقد، شاعر، نویسنده، تاریخ‌نویس و زبانشناس بوده و آثاری در هر یک از این زمینه‌ها خلق کرده که بیشتر آنها سهم بزرگی در دگرگونی‌های ادبی، اجتماعی و فرهنگی ورارود قرن بیستم داشته است. نگاه ویژۀ عینی در بیشتر آثارش با تعریف خاص سوسیالیسم روسی معنا می‌یابد. این تحقیق با نگاهی انتقادی در پی پا...

full text

حصار شادمان در تاریخ امیران منغیتیۀ بخارای استاد صدرالدین عینی

تاریخ امیران منغیتیۀ بخارا (۱۹۳۲م) یکی از اثرهای مشهور تاریخی صدرالدین عینی است که معلومات پرقیمتی دربارۀ تاریخ حصار شادمان به‌دست می‌دهد. این مقاله به تبیین بخش‌هایی از این اثر که در آن راجع به حصار شادمان و وقایع مهم تاریخی آن بحث شده، پرداخته است. خدمت برجستۀ عینی در این اثر آن است که راجع به شرح‌حال امیر عبدالرحمن‌خان، پادشاه افغانستان که در زمان امیرمظفر به بخارا و ترکستان پناه بر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۱۰، شماره ۲۲، صفحات ۸۱-۹۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023